Πλάι λοιπόν του ναού της Παναγιάς της Μυρτιώτισσας, στο Επισκοπείο της Μητροπόλεως Γόρτυνος, είχαμε έναν ουσιαστικό διάλογο με τον π. Ιάκωβο*.
-π. Ιάκωβε την ευχή σας! Η εποχή μας μαστίζεται από μια σύγχρονη ασθένεια, το άγχος! Είναι αυτό που δεν αφήνει τον άνθρωπο να χαρεί τη ζωή του! Αυτό το «ΘΑ» που το θέλουμε στο «Εδώ και τώρα» μας σκοτώνει. Ζητά να μετατρέψει τον χρόνο από Μέλλοντα σε Ενεστώτα, με αποτέλεσμα να οδηγείται σε ένα σωρό ασθένειες, με πρώτη την κατάθλιψη. Τελικά, το άγχος εμφανίστηκε τον προηγούμενο αιώνα ή προϋπήρχε;
π. Ιάκωβος: Του Κυρίου μας ! Μελετώντας συχνά την Βιβλική Ιστορία, παρατηρούμε ότι και αυτή, όπως κάθε ιστορία, επαναλαμβάνεται. Στο βιβλίο του προφήτη Ησαΐα, καθώς το προσεγγίζουμε ερμηνευτικά, «βλέπουμε την εποχή μας», παρατηρούμε να είναι σχεδόν ίδια με την ζωή των ανθρώπων περίπου 7 αιώνες προ Χριστού. Ειλικρινά, δεν ήθελα να υπάρχει αυτή η ταύτιση, τόσους αιώνες μετά, αλλά ομολογουμένως υφίσταται, και είναι πικρό αλλά αληθές το ότι οι κοινωνίες λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο στις μέρες μας.
-Υπάρχει κάποιο «φάρμακο» που μπορεί να μας οδηγήσει έξω από το τούνελ;
π. Ιάκωβος: Η άρση της «πνευματικής πενίας», της παρακμής, η «αλλαγή» προς το θετικό, γινόταν μόνο με τη μετάνοια. Η αλλαγή στο ρου της ιστορίας γινόταν με αυτό το «χρυσό κλειδί», πού λέγεται μετάνοια. Ο Θεός την έβλεπε έμπρακτα στη ζωή των ανθρώπων και «συγκινείτο». Είχαμε τότε μια νέα σελίδα για τον κόσμο. – Μπορείτε να μας δώσετε έναν ορισμός της λέξεις μετάνοιας;
Μετάνοια σημαίνει αλλάζω νου, αλλάζω πλεύση, αλλάζω κατεύθυνση, σημαίνει ότι ένιωσα ότι καταστρέφω τον κόσμο, το κοινό μας σπίτι, ότι ο ίδιος φθάνω σε τέλμα και ξεκινώ μια καινούργια αρχή, χαράσσω νέα πορεία. Είναι ολοφάνερο ότι ρίξαμε το «καράβι μας» στα βράχια. Είναι επίσης γεγονός, ότι ο πανικός και η ανασφάλεια κυριαρχούν. Τι θα κάνω μπροστά σε αυτόν τον κόσμο που κατρακυλά και αλλάζει;
Χρειάζεται να πάρω θέση! Να κάνω αυτοκριτική και να δω τί ακριβώς φρονώ, ως προς τον Θεό, τον διπλανό μου, τον εαυτό μου και βέβαια τί επιθυμώ για το κοινό μας μέλλον.
- Σε αυτή την αγωνιστική προσπάθεια του ανθρώπου ποιος είναι ο ρόλος που διαδραματίζει η πίστη;
π. Ιάκωβος: Πιστεύω στον Θεό; Πιστεύω ότι δεν είναι ο Θεός η αιτία του κακού; Τον αναγνωρίζω ως Πρόσωπο και Αγάπη; Και αν ναι,Τον εμπιστεύομαι πραγματικά; Χαίρομαι την επικοινωνία μαζί Του;Νιώθω ότι κατοικεί στην καρδιά μου; Την «γεμίζει»; Την «πληρώνει»; Την φωτίζει; Αισθάνομαι τη» δροσιά» της παρουσίας Του;
- Υπάρχει κάποιο «δομικό συστατικό» που στηρίζει το δίπολο της σχέσης Θεού – ανθρώπου;
π. Ιάκωβος: Με τον Θεό (πρέπει να) υπάρχει προσωπική σχέση και η αγάπη είναι «το συστατικό» που ζωογονεί αυτήν την σχέση. Αγάπη προς τον Ίδιο, προς τον πλησίον, τον ίδιο μας τον εαυτό και «όταν γίνεται λάβα», μέσα στην καρδιά, τότε μπορώ να αγκαλιάζω ακόμα και τον εχθρό. Και όλο αυτό όχι φανταστικά ή ιδεολογικά, αλλά ρεαλιστικά, μέσα από τον καθημερινό αγώνα.
- π. Ιάκωβε τί θα συμβουλεύατε έναν πιστό που θα σας ρωτούσε: «Πώς μπορώ να ξεκινήσω μια τέτοια προσπάθεια; Ποιος μπορεί να με βοηθήσει;».
π. Ιάκωβος: Οι ψυχολόγοι πολλές φορές προτείνουν στους ανθρώπους να σκέφτονται θετικά. Ακούγεται καλό, όμως αλήθεια, πώς να σκεφτεί θετικά κάποιος σε έναν κόσμο που αλλάζει και καταστρέφεται; Ποια είναι η βάση «για να πατήσει» και να δει τα πράγματα θετικά; Στην Ορθόδοξη Παράδοση η βάση αυτή παρέχεται, προσφέρεται, χαρίζεται. Είναι η πίστη στην ύπαρξη του Θεού. Όχι ενός υπερβατικού και απόκοσμου Θεού, πολύ περισσότερο τιμωρού, αλλά ενός Θεού που έρχεται και γίνεται ένα με εμάς. Δέχεται να λάβει την σάρκα μας και τα κόκαλά μας. Που προτιμά την φύσης μας, χωρίς να πάψει να είναι Θεός. Πού με την θέλησή Του, σαν να ήταν εκείνος «ένοχος», πρόσφερε τον Εαυτό του στο Πάθος και στον θάνατο για εμάς. Που μας αγαπάει πιο πολύ από τον εαυτό του και που για να χρησιμοποιήσω τον λόγο του Αγίου Μαξίμου «…και ας είναι τολμηρός ο λόγος μου, προτίμησε στον κατάλληλο χρόνο την κατ’ οικονομία ταπείνωση, θεωρώντας την ανώτερη από την δόξα του…». Είναι ό Ίδιος που «Σταυρώνεται» και «Ανασταίνεται», όχι στο Παρελθόν μόνο, αλλά «σήμερον»! Αυτός ο Θεός μας καλεί σε κοινωνία, πώς να την αρνηθούμε; Μας καλεί σε συνοδοιπορία, είναι η σταυροαναστάσιμη πορεία για το Πάσχα, για το πέρασμα από το σκοτάδι στο φώς, από τον θάνατο στην Ζωή!
___________________________________________________________________________________________
* Ο πανοσιολογιώτατος αρχιμανδρίτης Ιωάννης (Ιάκωβος) Κανάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1975. Αφού ολοκλήρωσε εκεί τις εγκύκλιες σπουδές του εισήχθη και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Θεολογική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου στη συνέχεια παρακολούθησε και ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές, λαμβάνοντας δίπλωμα Ειδικεύσεως (master) στις Βιβλικές σπουδές. Το έτος 2017 περάτωσε με επιτυχία την διδακτορική του διατριβή στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Χειροτονήθηκε διάκονος και ιερέας (αρχιμανδρίτης) από τον μακαριστό Μητροπολίτη Μεγάρων και Σαλαμίνος κυρό Βαρθολομαίο και το 2006 τοποθετήθηκε Πρωτοσύγκελλος στην Ιερά Μητρόπολη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως από τον Μητροπολίτη και Καθηγητή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιερεμία Φούντα.