Τρίτη, 14 Ιανουαρίου 2025

banner280 140

Μεταμόρφωση του Χριστού.

Κοινοποίηση
Συντάκτης  Αυγ 06, 2022

Μερικές σκέψεις πάνω στο ευαγγέλιο της εορτής.


Σύμφωνα με την διήγηση των τριών συνοπτικών ευαγγελιστών, του Μάρκου, του Ματθαίου και του Λουκά, ο Χριστός παίρνει μαζί του τους Πέτρο, Ιωάννη και Ιάκωβο και ανέβηκε μαζί τους σε όρος υψηλό. Το ¨υψηλό όρος" σημαίνει την πνευματική ανάβαση, η οποία δεν έχει τέλος, όριο. Είναι μια ¨ατελεύτητη τελευτή¨. Εκεί κατά την πνευματική αυτή άνοδο, ο Χριστός μετεμορφώθηκε εμπρός τους και το πρόσωπό του έλαμψε όπως ο ήλιος και τα ρούχα του έγιναν λευκά σαν το χιόνι. Τι σημαίνει ότι το ¨πρόσωπόν του έλαμψε ως ο ήλιος, τα δε ιμάτια αυτού έγιναν λευκά ως το χιόνι;¨. Σύμφωνα με την εμπειρία της Αγίας Γραφής, των προφητών δηλαδή, των ευαγγελιστών και αποστόλων, και όπως ερμήνευσαν εμπειρικώς την Αγία Γραφή οι άγιοι Πατέρες, ο Θεός είναι ουσία και ενέργεια. Η ουσία του Θεού είναι αμέθεκτος από τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος δεν μπορεί ποτέ να γνωρίσει και να μετέχει στην ουσία του Θεού. Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός αναφερόμενος στην ουσία-φύση του Θεού, γράφει: "Άπειρο λοιπόν είναι το θείον και ακατάληπτον, και μόνο ένα είναι κατανοητό, η απειρία και η ακαταληψία της ουσίας του Θεού". Ο άνθρωπος μπορεί με εικόνες να μιλήσει περί της θείας ουσίας. Έτσι η φράση ¨έλαμψε το πρόσωπό του ως ο ήλιος" δηλώνει το άγνωστο της ουσίας του Θεού. Όπως δεν μπορούμε με γυμνό οφθαλμό να κοιτάξουμε τον ήλιο καταμεσήμερο, έτσι είναι αδιανόητο να γνωρίσουμε και να μετέχουμε στην ουσία του θεού.


Ο Πλάτων, ο μεγαλύτερος θεολόγος της θύραθεν παιδείας, στο θεολογικότερο έργο του "Συμπόσιο", φθάνει στην ομολογία ότι το "όντως όν" είναι το απόλυτο έν. Ο Θεός είναι η απόλυτος μονάς. Αλλά αμέσως σπεύδει να δηλώσει ότι "θεός δε ανθρώπω ου μίγνυται". Δηλαδή, ο θεός δεν αναμειγνύεται, δεν συνευρίσκεται με τον άνθρωπο. Έτσι κατά τον Πλάτωνα ο άνθρωπος δεν μπορεί να μετέχει στο θείον. Κατά την Ορθόδοξη εμπειρία ο άνθρωπος δεν μπορεί να μετέχει στην ουσία του Θεού, αλλά μπορεί να μετέχει στον Θεό διά των ακτίστων ενεργειών του Θεού. "τα δε ιμάτια αυτού έγιναν λευκά ως χιών". Η φράση ότι τα ενδύματα του Χριστού έγιναν λευκά όπως το χιόνι, δηλώνει τις Άκτιστες ενέργειες του Θεού. Την ουσία του Θεού δεν μπορούμε να την γνωρίσουμε, να μετέχουμε σ' αυτήν "το πρόσωπό του έλαμψε ως ο ήλιος", μπορούμε όμως να γνωρίουμε, να μετέχουμε κατ' αναλογία ¨καθώς ηδύναντο" όπως ψάλλουμε στο απολυτίκιο της εορτής, στον Θεό διά των Ακτίστων ενεργειών αυτού. Δεν μπορούμε να κοιτάξουμε τον ήλιο κατάματα (ουσία του Θεού), μπορούμε όμως να δούμε και να μετέχουμε στο λευκό του χιονιού (Άκτιστες ενέργειες του Θεού). Έτσι κατά τον Μ. Βασίλειο ο Θεός είναι μεν αμέθεκτος κατά την ουσία, μεθεκτός όμως διά των ακτίστων ενεργειών αυτού.

Να δώσω ένα παράδειγμα. Ο Θεός είναι αγάπη (Α' Ιω. 4,8). Αυτή η φράση του ευαγγελιστή Ιωάννη δεν σημαίνει ότι η ουσία του Θεού είναι αγάπη. Γιατί τότε ο Θεός θα αγαπούσε αναγκαστικά. Η φράση ο Θεός είναι αγάπη σημαίνει ότι ο θεός ενεργεί ελεύθερα ως αγάπη, όσο άφατη και αμέτρητη είναι αυτή η αγάπη. Συνεπώς η Άκτιστος ενέργεια του Θεού είναι μία και μόνη, η αγάπη αυτού, η οποία κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο: "πολλαπλασιάζεται απολλαπλασιάστως εν πολλοίς και μερίζεται αμερίστως εν μεριστοίς". Δηλαδή, αυτή η αγάπη του Θεού μετέχεται από όλους τους ανθρώπους χωρίς να γίνεται πολλές αγάπες, αλλά να παραμένει η μία αγάπη του Θεού και ταυτοχρόνως μετέχεται από πολλούς, όσοι θέλουν να μετέχουν σ' αυτή χωρίς να κομματιάζεται. Δηλαδή ο Θεός χαρίζει όλη την αγάπη του σε κάθε άνθρωπο και κάθε άνθρωπος μετέχει στην όλη αγάπη του Θεού και όχι σε ένα μέρος της αγάπης του. Όταν λοιπόν ο άνθρωπος αρχίζει να αγαπάει τα πάντα γύρω του ανιδιοτελώς τότε αρχίζει να μετέχει στην 'Ακτιστη ενέργεα=αγάπη του Θεού. Και μετέχοντας στην Άκτιστη ενέργεια τυ Θεού πορεύεται προς το καθ' ομοίωση.


Εν συνεχεία οι ευαγγελιστές γράφουν: "ιδού ολόφωτη νεφέλη σκέπασε αυτούς και φωνή ακούσθηκε από την νεφέλη η οποία έλεγε: αυτός, ο Χριστός, είναι ο Υιός μου ο αγαπητός στον οποίο αναπάυομαι, αυτόν να ακούετε". Η ολόφωτη νεφέλη η οποία εμφανίζεται πολλάκις στη Παλαιά Διαθήκη, στο όρος Σινά κατά την παράδοση του Νόμου, στην πορεία του Ισραήλ μέσα στην έρημο κ.α. δηλώνει την παρουσία του Αγίου Πνεύματος. Η φωνή μέσα από την νεφέλη, όπως και στην βάπτιση του Χριστού, δηλώνει την παρουσία του Πατρός. Συνεπώς πάνω στο όρος κατά την "μεταμόρφωση του Χριστού" έχουμε την παρουσία της όλης Αγίας Τριάδος. Γιατί πάντα στην Αγία Τριάδα ενεργούν όλα τα πρόσωπα μαζί και ποτέ κανένα πρόσωπο δεν ενεργεί μόνο του. Και πάντα ο άνθρωπος βλέπει τον Θεό=Αγία Τριάδα ως Φως στο πρόσωπο του Λόγου. Άσαρκου στην Παλαιά Διθάκη, εσαρκωμένου στην Καινή Διαθήκη.

Γι' αυτό ο Χριστός απαντώντας στον Φίλιππο που του είπε "δείξε μας τον Πατέρα" του λέγει: "αυτός που βλέπει εμένα, βλέπει και τον Πατέρα". (Ιω. 14,9) Στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε για τον Λόγο Χριστό: "Φως εκ Φωτός". Οι άγιοι Πατέρες, εμπειρικώς πάντα, βλέπουν μέσα στο Φως του Χριστού ως Φως τον Πατέρα και ως Φως το Άγιο Πνεύμα. Αλλά πάντα μέσα από το Φως του Χριστού.


Οι συνοπτικοί ευαγγελιστές Μάρκος, Ματθαίος και Λουκάς στην διήγηση της "Μεταμόρφωσης του Χριστού" μας διηγούνται την εμπειρία της Εκκλησίας. Την θεωρία=θέαση του Τριαδικού Θεού ως Φως στο πρόσωπο του σαρκωμένου Λόγου Χριστού.

Κοινοποίηση
π. Παναγιώτης Βαρδουνιώτης

Εφημέριος Ι. Ναού Αγίου Σπυρίδωνος Ν. Ιωνίας. Ιερά Μητρόπολης Ν. Ιωνίας και Φιλαδέλφειας Αττικής.

Email Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
  1. Δημοφιλή
  2. Προτεινόμενα

Ημερολόγιο

« January 2025 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31