Η Ορθόδοξη Χριστιανική διδασκαλία, βαθιά μπολιασμένη στον ελληνικό πολιτισμό και την διαχρονική μας παράδοση και ιστορία, μας προσφέρει έναν οδοδείκτη και μια πνευματική καθοδήγηση μπροστά στα σύγχρονα ζητήματα και προβλήματα που απασχολούν τους ανθρώπους. Αντί να βλέπουμε την λύση και την διέξοδο των προβλημάτων μόνο μέσα από τη ραγδαία τεχνολογική και επιστημονική πρόοδο, η Εκκλησία μας καλεί να τα προσεγγίσουμε με βαθειά έμπρακτη πίστη και αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο.
Μερικές σύγχρονες προκλήσεις και εμπόδια στη πνευματική ζωή που δυστυχώς λόγω της εκκοσμίκευσης και αποχριστιανικοποίησης της κοινωνίας πολλές φορές ούτε καν τα υποψιαζόμαστε, πόσο μάλλον να αντισταθούμε είναι οι εξής:
1. Ο Υπερκαταναλωτισμός και η Πνευματική Κενότητα
Ο οποίος τείνει να δημιουργεί μια ψευδαίσθηση πληρότητας και ευτυχίας. Οι διαφημίσεις, τα κοινωνικά δίκτυα και οι επιθυμίες για συνεχή κατοχή υλικών αγαθών μάς οδηγούν συχνά σε ένα κενό πνευματικό κόσμο, όπου η αληθινή χαρά λείπει. Η Ορθόδοξη Εκκλησία προτρέπει τους πιστούς να αναζητούν και αντλούν τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη γλυκύτητα και χαρά που προσφέρουν τα ουράνια χαρίσματα της προσευχής, της κρυφής και αθόρυβης ελεημοσύνης και της ταπεινότητας, δίνοντας προτεραιότητα στη σχέση μας με τον Θεό και των συνανθρώπους μας. Η υλική αφθονία και οι επίγειες ανέσεις δεν μπορούν να γεμίσουν υπαρξιακά την καρδιά μας με αληθινό νόημα και ας προσπαθεί η τραπ μουσική και κουλτούρα να μας πείσει για το αντίθετο. Όπως τονίζει ο Χριστός, «ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος» (Ματθ. 4:4). Η ζωή δεν περιορίζεται στη φυσική τροφή και την υλική άνεση, αλλά αντλεί τη βαθύτερη ουσία της από τη ζωντανή σχέση με τον Δημιουργό και Συντηρητή του κόσμου.
2. Το Άγχος και η Πνευματική Ηρεμία
Το άγχος είναι μία από τις πιο διαδεδομένες ασθένειες της σύγχρονης εποχής. Η αβεβαιότητα, οι υψηλές προσδοκίες και η συνεχής σύγκριση με τους άλλους, μας γεμίζουν φόβο και αγωνία. Η Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη μάς διδάσκει να καταφεύγουμε στην προσευχή και να εναποθέτουμε όλες τις μέριμνες και τις ανησυχίες μας στον Κύριο. Ο ίδιος ο Χριστός μάς καλεί να Τον εμπιστευόμαστε: «Μη μεριμνάτε λοιπόν λέγοντες: Τι να φάμε ή τι να πιούμε ή τι να ντυθούμε; Διότι γνωρίζει ο Πατέρας σας ο ουράνιος ότι έχετε ανάγκη από όλα αυτά» (Ματθ. 6:31-32) μας τόνισε κατηγορηματικά στην επί του Όρους Ομιλία. Η καλλιέργεια της εμπιστοσύνης στο θέλημα του Θεού και η αποδοχή της αγάπης Του αποτελούν βασικά μέσα και τα καλύτερα αντισώματα για την καταπολέμηση του άγχους. Οι σύγχρονοι άνθρωποι καλούνται να αξιοποιήσουν τα πνευματικά εφόδια που μας έχει χορηγήσει η Εκκλησία ήδη από το βάπτισμά μας και δυστυχώς τα έχουμε αναξιοποίητα και παροπλισμένα και είναι τόσο απλά! Ποια; Μα φυσικά να αφιερώσουμε χρόνο για πνευματική περισυλλογή, λαμβάνοντας δύναμη από τα μυστήρια της Εκκλησίας.
3. Οι Ανθρώπινες Σχέσεις στην Εποχή της Ψηφιακής Επικοινωνίας
Η τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αλλάξει ριζικά τον τρόπο και τον χρόνο που επικοινωνούμε. Παρόλο που φέρνουν κοντά ανθρώπους από όλο τον κόσμο, έχουν παράλληλα οδηγήσει σε αποξένωση και επιφανειακές-εφήμερες σχέσεις. Η Ορθόδοξη διδασκαλία τονίζει τη σημασία της αληθινής ανθρώπινης και διά ζώσης επικοινωνίας, που στηρίζεται στην αγάπη και την κατανόηση. Η ευθύνη που έχουμε προς τους συνανθρώπους μας είναι βαθιά και πνευματική. Δεν αρκεί απλώς να δείχνουμε ενδιαφέρον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά να καλλιεργούμε πραγματικές σχέσεις, βασισμένες στον σεβασμό και την αλληλεγγύη. Οι άνθρωποι καλούνται να συναντιούνται, να αλληλοϋποστηρίζονται και να χτίζουν κοινότητες αγάπης και εμπιστοσύνης, πάντοτε εν Χριστώ και δια Χριστό.
4. Η Φύση και η Ευθύνη μας προς τη Δημιουργία
Το οικολογικό πρόβλημα και ιδιαίτερα αυτό που ονομάζουμε Κλιματική Αλλαγή είναι ένα ζήτημα που απασχολεί όλο και περισσότερο την ανθρωπότητα. Αυτά που είδαμε στη Βαλένθια της Ισπανίας ή πριν μερικές εβδομάδες στην Φλόριντα των Η.Π.Α. ή ακόμη η έλλειψη βροχής στη πατρίδα μας σε πολλές περιοχές εδώ και μήνες. Οι πόροι του πλανήτη εξαντλούνται, ενώ η μόλυνση και η υπερθέρμανση απειλούν άμεσα χρονικά το μέλλον της ανθρωπότητας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία βλέπει τη φύση ως δώρο του Θεού και καλεί τους πιστούς να τη σέβονται και να την προστατεύουν. Ο άνθρωπος ως Κορωνίδα της δημιουργίας οφείλει να είναι συνετός οικονόμος της, και η φροντίδα της αποτελεί έκφραση αγάπης προς τον Δημιουργό γιατί εμείς είμαστε οι διαχειριστές και όχι οι ιδιοκτήτες του πλανήτη μας! Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, εκφράζοντας την Ορθόδοξη θέση και θεολογία, έχει τονίσει επανειλημμένα την ανάγκη για «οικολογική μετάνοια», καθώς η καταστροφή της φύσης συνιστά αναμφισβήτητα αμαρτία. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι μόνο ηθικό καθήκον, αλλά και πράξη πνευματικής εγρήγορσης και ευθύνης εκ μέρους των πιστών και όχι μόνο.
Κλείνοντας συμπερασματικά το άρθρο μας, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε αλλά και να χαρούμε από αυτό, ότι η Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη παρέχει έναν ουσιαστικό τρόπο αντιμετώπισης των σύγχρονων προβλημάτων, προσφέροντας ελπίδα, φως στις σκοτεινές πλευρές και διέξοδο στα αδιέξοδα της σημερινής ζωής. Το μήνυμα της Εκκλησίας είναι διαχρονικό και επίκαιρο: η αληθινή μετάνοια και επιστροφή στον Θεό, η θυσιαστική σταυρική αγάπη προς τον συνάνθρωπο και η πνευματική προκοπή και εξέλιξη μπορούν να δώσουν λύσεις στις σύγχρονες προκλήσεις και να μας κατευθύνουν σε έναν αυθεντικό τρόπο ζωής, γεμάτο νόημα, χαρά και ευλογία σε αυτή την ζωή, αλλά και να αποτελεί το εισιτήριο για την μέλλουσα και όντως ζωή την Βασιλεία των Ουρανών, που την προγευόμαστε όμως στο εδώ και τώρα, με την προοπτική βεβαίως της αιωνιότητας! Αμήν!